Kuyaruka idanho rakakosha muhupenyu hwevana vese, ndiko kuchinja kusvika pakuva munhu mukuru. Iyi nhanho inogona kutanga panguva yakasiyana kumwana mumwe nemumwe, nekuti hazvigoneke kuziva zera chairo raanotangira kana kupera, kunyangwe paine fungidziro maererano neWorld Health Organisation (WHO).
Pakati pechikamu chinosanganisira kuyaruka, pane zvakawanda panyama, pamoyo, mupfungwa, mumagariro, muhormone, uye pabonde shanduko. Shanduko huru iyo inowanzo kuve yakabatana nemaitiro asina kujairika muvana, avo kusvika panguva iyoyo vanga vazvibata nenzira isina mhosva uye yehuhwana. Vese vana vanofanirwa kupfuura panguva ino, saka zvakakosha kuti vabereki vazive zvakadzama zvese zvinoreva kuyaruka kuti vakwanise kutsigira vana mune ino nhanho yakakosha.
Chii chinonzi kuyaruka?
Kuyaruka kunodaidzwa kuti inguva yenguva inopfuura kubva paudiki kusvika pakuva munhu mukuru. World Health Organisation inofungidzira kuti kuyaruka Iri idanho rinoenda kubva pamakore gumi kuenda pa10. Zvisinei, zvakakosha kuchengeta mupfungwa kuti mwana mumwe nomumwe anochinja nenzira yakasiyana. Ndokunge, zvese zvepanyama uye zvepfungwa shanduko dzinogona kuratidza pamberi kana mushure mezera rakaratidzirwa.
Kuyaruka kwakaomera vana vese, sezvo zvisiri nyore kurarama nekuchinja kukuru kwemahormone. Kupesana nehudiki, kuva wechidiki inosanganisira kukura mumuviri, kutanga ku vane zvido kune vamwe vanhu kana manzwiro ekufambidzana asingazivikanwe. Shanduko dzisiri nyore kubata nadzo uye dzinogona kukonzera kusanduka kwemamiriro, kusagadzikana kwemaitiro kana shanduko mukuita kwechikoro mumwana.
Chokwadi chakakosha nezve kuyaruka
Kune mwana wega wega inogona kuve yakasiyana nguva, zvisinei, pane zvimwe zvinhu zvinowanzo kugovaniswa panguva yekuyaruka. Zvekuti vabereki vatsigire nekubatsira wechidiki panguva iyi zvakakosha kuti mwana akunde. Kana iwe uine mwana mukuzara kuzere, zvakakosha kuti iwe ushandire kunzwira kwako kune kwavo manzwiro, uye moyo murefu wekutsungirira iyi nguva nenzira yakanakisa.
Izvi ndizvo rumwe ruzivo iwe rwaunofanira kuziva nezve kuyaruka:
- Munguva yekuyaruka, akakosha mativi ebudiriro akaumbika senge kuzvimiririra kana hunhu.
- Shanduko dzepanyama dzinoitika panguva yekuyaruka, dzinozivikanwa sekuyaruka. Panyaya yevasikana, kuyaruka kunosanganisira kuwedzera zamu uye kuoneka kwekutanga kuenda kumwedzi. Vana vanotambura neshanduko yezwi uye kuwedzera kwejenitalia yavo. Pamusoro pechimiro chebvudzi remuviri, vese muvasikana nevakomana.
- Mumakore ekuyaruka, vechidiki vanotanga kusangana nezvishuwo zvemuviri nezvepfungwa zvevamwe vanhu, ndiko kuti, vanokudziridza bonde uye kuda kwechido. Izvo zvakakosha kuti iwe ubatsire vechidiki vako kuratidza aya marudzi emanzwiro, sezvo vechidiki vanodzvinyirira aya manzwiro vanowanzove vakuru vane matambudziko ekumisikidza kudanana hukama.
- Nezve hukama hwemagariro, pane shanduko huru pamafambiro anoita vechidiki. Munguva yehudiki, nharaunda yemagariro inoumbwa nevabereki uye hama dzepedyo. Asi pavanosvika pakuyaruka, vanotanga kuumba hukama hwakanaka nevamwe vechidiki. Zvakajairika zvakare kukudziridza mamwe maitiro, ayo anogona kuve nenjodzi dzimwe nguva.
Kunzwisisa uye kushivirira
Vese vana vanofanirwa kupfuura nhanho iyi uye iwe wakazvipfuura pachako panguva iyoyo. Zviri nyore kuti hapana mwana arwisane neshanduko dzese dzavasinganzwisise. Naizvozvo, zvakakosha kuti vana vawane kuvabereki vavo rutsigiro rwavanoda kuti vatarisane nhanho iyi. Zvakajairika kuti kupokana kwemhuri kungoerekana kwatanga kuitika, sezvo wechidiki anotanga kunzwa muchikamu semunhu mukuru, kunyangwe kuvabereki anoramba ari mwana. Kuchengetedza iyi nguva kubva mukukanganisa hukama hwako, edza kunzwisisa uye kutsigira mwana wako munzira yake yekukura.