La tuberculosis inoramba iri denda repasi roseCOVID-19 isati yasvika, ndicho chirwere chinotapukira chakakonzera kufa kwevanhu vazhinji. Tisazokanganwa, zuva rakaita nhasi rinorangarirwa: World Tuberculosis Day. Kunyangwe hazvo WHO isina kuburitsa data gore rino, fungidziro ndeyekuti hudiki tibhii inokwana chikamu che6% yezviitiko zvese zvitsva. Izvi zvinonyanya kuverengerwa munyika dzine mutoro wakakura wezvirwere.
Kuona chirwere chetubhi muvana harisi basa riri nyore kudaro, sezvo mune dzakawanda zviitiko zvakafukidzwa nemamwe marudzi ezvirwere. Tichataura nezve kuoma uku, uye kuti COVID-19 yakanganisa sei chirwere ichi, muchinyorwa chinotevera. Kana iwe uchida kuve nerumwe ruzivo nezve hudiki tibhii tinokurudzira iwe tinya pano.
Zvakaoma pakuongorora tibhii muvana
Muhudiki kuongororwa kweTB kunonetsa, sezvo nzira dziripo, senge smear microscopy uye tsika dzinowanzo kuve nhema nhema. Mimwe tuberculin yeganda bvunzo (PPD) uye IGRAS inoenderana neyekusiyana kwekunzwa uye kusarudzika. Zvinoratidzwa nemuyedzo izvi hutachiona hwekare hwehutachiona, kunyangwe kana mwana anga asina zviratidzo.
Kutora X-rays kwakakosha mukufungidzira varwere. Zvimwe zve zvinhu zvinoita kuti zvive zvakaoma kufungidzira mutoro wechibhii muhuwandu hwevana vari:
- Zvakaoma mukumisikidza yakatarwa kuongororwa.
- Kuvapo kwechirwere che extrapulmonary
- Yakakosha kukoshesa hutano hweveruzhinji
Parizvino, nzira dzese dzekuyedza kupedza denda reTB dzakatarisana gadziridza kutanga kuongororwa pasi rese. IWHO nemasangano akawanda anozvipira kuedza kuvandudza kudzivirira, kuongororwa, uye kurapwa panguva yakakodzera kwehutachiona hwehudiki, asi zvinangwa zvakagadzirirwa 2030 hazvisati zvazadzikiswa.
Vana vane tibhii, asi vasingarware
Vana vanogona kutambura netibhii pazera ripi zvaro, asi huwandu hwakajairika huri pakati pegore rimwe kana mana. Vanenge makumi mapfumbamwe muzana evana vane hutachiona havarware. Vana ava vasingarware, kune vazhinji vavo, tibhii inoramba iri hutachiona husingaonekwe. Gare gare, hutachiwana hweramangwana hwechirwere hunogona kuitika kana post-primary Tuberculosis (TBC) yadzokazve.
Vamwe vana vasara, avo vanorwara, kuti vangangoita gumi muzana vanozviita mukati memakore mashanu ekutanga mushure mekutapukirwa. Kana mwana achirwara, zvinowanzo fanika nehutachiona hwazvino, nekudaro, zvakakosha kuti uwane yekutanga kesi yakamutapurira. Izvi zvinopararira zvinowanzoitika, kazhinji nguva dzese, kusangana kwepedyo mukati memba kana munzvimbo yavo yechikoro.
Hazvisi zvakajairika kuti vana vari pasi pemakore gumi ekuberekwa vane tibhii yemapapu kutapurira vamwe vanhu. Aya anowanzove aine mashoma mabhakitiriya mumate avo uye ane chikosoro chisingashande. Chinhu chakakosha kurangarira ndechekuti tibhii inofungidzirwa uye inogona kurapwa.
Iyo COVID-19 Inobata Sei Yehudiki Tuberculosis
Mukuburitswa kwenhau kwakatumirwa neSpanish Society yePulmonology uye Thoracic Surgery (SEPAR) yakaziviswa izvozvo Tuberculosis uye COVID-19 zvakafanana nenjodzi dzekufema uye vanogona kuvhiringidzika. Vaviri vane chikosoro, fivha, uye kufema kwekufema. Humwe hutachiona hunowedzera humwe uye kana kuri kukonzeresa kune huwandu hwekufa.
Kune rimwe divi, kubuda kweiyo coronavirus kwakonzera maitiro e Hutano hutano hwehutachiona, munyika zhinji, hwakamiswa. Sezvazvakaitika nemamwe maratidziro, kugara pamwe kweECOVID-19 nechirwere cherurindi kwaderedza hunhu hwekuchengeta, kuenderera kwekutarisira uye kushomeka kushoma mukutsvaga.
Panguva ino, sezvambotaurwa, kuedza kuri kuitwa kutsvaga dzimwe nzira dzekukurumidza kuongorora chirwere nemishonga mitsva iyo inoderedza nguva yekurapa kusvika pasi pemwedzi mitanhatu. Kunyangwe zviitiko zvichitaurwa zvinoenderana nekusimba kwedenda, mazera ehuwandu hwakakanganiswa, maturusi ekuongorora aripo, uye nemabatiro aanoitwa mukutsvaga vanobatika.